Wynajem powierzchni biurowych w ostatnim roku znacznie podrożał a chętnych ciągle nie brakuje. Dodatkowo za sprawą drastycznie rosnących cen energii rosną również koszty bieżącej eksploatacji biura. Gdzie szukać oszczędności?
Foto: Biurco
Niska podaż i rosnące koszty eksploatacji.
W zeszłym roku w Warszawie przybyło niespełna 100tyś m2 powierzchni biurowej wysokiej klasy - to oznacza znaczny spadek wobec ponad 300tyś m2 w roku 2021, jednocześnie nie przybywa powierzchni niższej klasy. Ten niedobór powierzchni biurowych powoduje wzrost cen wynajmu najbardziej poszukiwanych powierzchni - biur klasy A w ścisłym centrum miasta. Wydaje się, że rosnące koszty wynajmu nie są przeszkodą dla dużych firm, które nadal chcą zawierać umowy na duże powierzchnie tyle, że negocjują dłuższe umowy najmu aby koszty adaptacyjne rozłożyć na dłuższy okres. Jednocześnie, część z największych rynkowych graczy zwalnia powierzchnie, gdyż ich pracownicy wolą pracować zdalnie. Na ich miejsce wchodzą mniejsze firmy, które wynajmują powierzchnie na krótszy okres, ale gotowe są płacić jeszcze wyższe stawki przenosząc siedzibę pod lepszy adres. Trzeba jeszcze pamiętać, że w obiektach klasy A czynsze są średnio 30 proc. wyższe niż w przypadku biurowców klasy B - tych jednak ostatnio się niemal nie buduje.
Dodatkowo na wzrost cen czynszów nakładają się drastycznie rosnące koszty eksploatacji, które dotyczą już wszystkich rodzajów biur i lokalizacji. Wzrost cen energii elektrycznej i ogrzewania sięgnął ponad 60% na przestrzeni 3 lat. Przy tym rządowe programy osłonowe i pomocowe w coraz mniejszym stopniu dotyczą firm a skupiają się na ochronie konsumentów. To skłania wiele firm do zachowawczego przedłużania obecnych umów najmu lub szukania rozwiązań bardziej elastycznych.
Firmy ze wschodu zostają w Polsce na dłużej
Od drugiego kwartału zeszłego roku bardzo widoczne stało się przenoszenie do Polski firm zza naszej wschodniej granicy, głównie z Ukrainy i Białorusi. Trudna i przede wszystkim niepewna sytuacja ugruntowuje ten trend. Firmy te szukają gotowych rozwiązań, toteż najczęściej korzystają z biur coworkingowych gdzie elastyczność umów jest cechą immamentną. Mniejsze firmy czy poszczególne grupy robocze nierzadko pracują w systemie zdalnym, niemniej i w tym przypadku potrzebują regularnych spotkań w realu dla koordynacji projektu i wzmacniania więzi z firmą. Dla firm i ich pracowników będących niejako na przymusowej emigracji ma to szczególne znaczenie. O zjawisku wykorzystywania biur coworkingowych i ich sal konferencyjnych dla pracy zespołowej pisaliśmy w poprzednim wpisie naszego bloga Praca zespołowa - czy warto zbierać zespół?
Czy ceny wynajmu biur będą dalej rosnąć?
Na koszt wynajmu lokalu biurowego wpływają dwie zmienne - czynsz podstawowy i koszty eksploatacji. Te ostatnie niestety najprawdopodobniej będą rosnąć, głównie za sprawą ciągle rosnących cen energii elektrycznej, gazu i innych nośników ogrzewania. A te wynikają bezpośrednio ze skutków wojny, której końca nie widać. I nawet niższe marże właścicieli powierzchni, na jakie mogli by się godzić wobec zmniejszonego popytu, nie zrekompensują wzrostu kosztów bieżącej eksploatacji. Co gorsza, czynsz podstawowy też może rosnąć - choć tutaj mamy więcej zmiennych, trudniejszych do przewidzenia. O ile utrzyma się wysoki popyt na biura (co jest dość nietypową sytuacją w aktualnej warunkach) to utrzymująca się niska podaż powierzchni biurowych może wg analityków rynku nieruchomości wpływać na zwiększenie stawek czynszu w najbardziej poszukiwanych lokalizacjach i standardach lokali. W Warszawie wszystkie znaczące powierzchniowo inwestycje budowlane weszły już na rynek z końcem ubiegłego roku, a z uwagi na kilkuletni proces budowy nowych budynków i przy wstrzymanych nowych inwestycjach deweloperskich (zastój w nowych inwestycjach biurowych trwa własciwie od 2020 roku) w najbliższej perspektywie nie należy się spodziewać zwiększenia podaż biur.
Hybrydowy model pracy i elastyczność.
Już podczas pandemii covid-19 wiele firm przeszło na model pracy zdalnej, działanie, które początkowo było koniecznością, traktowane dość ostrożnie przez pracodawców, ostatecznie w wielu firmach zostało do dzisiaj. Firmy mogły zwolnić część zasobów lokalowych optymalizując koszty działalności, a pracownicy nie tracili czasu na dojazdy. Czas pokazał jednak, że wyłącznie zdalny kontakt wspołpracowników źle wpływa na grupową efektywność, kreatywność i identyfikację z zespołem i firmą. Firmy zaczęły mniej lub bardziej regularnie organizować spotkania zespołów roboczych i umożliwiły pracownikom korzystanie z biura kilka czy kilkanaście dni w miesiącu tworząc w ten sposób hybrydowy model pracy, łączący zalety pracy zdalnej, w domu i pracy wśród zespołu współpracowników w biurowym środowisku.
Jak wspomnieliśmy wcześniej część firm optymalizując koszty rezygnowała z wynajmu dużych powierzchni - tyle, że hybrydowy model pracy też wymaga realnej powierzchni. Jej wykorzystanie jest jednak nieco inne niż w tradycyjnym modelu biura. Ponieważ najczęściej co najmniej połowę czasu pracownicy spędzają na home-office do biura przychodzą nie tyle aby posiedzieć przy własnym biurku ile aby spotkać się ze współpracownikami i przełożonymi. I rzadziej chodzi o formalne zebrania i szkolenia - choć te też występują - a o wspólną pracę i współpracę w zwykłej, "codziennej" atmosferze. I przede wszystkim razem a nie osobno. Potrzebne są więc raczej pomieszczenia większe, mogące pomieścić cały zespół współpracowników, niekoniecznie przy własnych, prywatnych biurkach (bo swoją przestrzeń pracy maja tak na prawdę u siebie w domu). Tradycyjna przestrzeń biurowa w takim modelu pracy przez wiele dni w miesiącu byłaby zupełnie niewykorzystana. Liczy się więc optymalizacja powierzchni i funkcji. Pierwsze z rozwiązań to tzw. gorące biurka - przy hybrydyowym modelu pracy w biurze fizycznie potrzeba znacznie mniej biurek niż wynikałoby to z ilości pracowników. Jednocześnie potrzeba dużych powierzchni wspólnych dla spotkań grup roboczych. Do takiego modelu pracy hybrydowej wprost stworzone są biura coworkingowe. Wykorzystanie ich zasobów zależnie od bieżących potrzeb pozwala nawet całkowicie zrezygnować z utrzymywania typowego, własnego biura.
Polecamy przestrzeń naszego Centrum Biurowego w centrum Warszawy - wynajmujemy przestrzeń gotową na spotkania grup roboczych i pracę zespołów projektowych. Nieskrępowana atmosfera coworkingu i wygoda urządzonego biura.
Czekamy na Ciebie - zarezerwuj miejsce pracy lub salę już teraz!
źródła:
https://mojafirma.infor.pl/nieruchomosci/nieruchomosci/najem/5574633,wynajem-biur-cena.html
https://www.jll.pl/pl/trendy-i-analizy/badanie/rynek-biurowy-w-warszawie
https://www.savills.pl/wiadomosci-i-raporty
Posty
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz